Η θολούρα στο μυαλό (brain fog) είναι ένας τύπος γνωστικής δυσλειτουργίας που χαρακτηρίζεται από σύγχυση, προβλήματα μνήμης, απουσία πνευματικής καθαρότητας, αδυναμία διατήρησης της προσοχής μας σε μια εργασία για πολύ ώρα και έλλειψη συγκέντρωσης. Δεν αποτελεί μια ιατρική κατάσταση από μόνη της, αλλά είναι σίγουρα ένα σύμπτωμα μιας ανωμαλίας που συμβαίνει στον οργανισμό.
Πολλοί άνθρωποι, περιγράφουν την θολούρα του μυαλού σαν πνευματική κόπωση ή εξάντληση. Είναι, δηλαδή, σαν να έχει καταλάβει το μυαλό σας μια είδους πνευματικής ομίχλης που δεν σας επιτρέπει να έχετε την πνευματική εγρήγορση που είχατε πρωτύτερα.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της “πνευματικής ομίχλης”, μπορεί να δυσκολεύεστε να ασχοληθείτε με καθημερινές λειτουργίες και απαιτήσεις, όπως το διάβασμα στο σχολείο και η εργασία σας. Τα καλά νέα είναι ότι η “πνευματική ομίχλη” δεν είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να ζήσετε για το υπόλοιπο της ζωής σας.
Θολούρα στο μυαλό: Ποια είναι τα αίτια της πνευματικής ομίχλης;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να προκαλούν θολούρα στο μυαλό. Μόλις εξακριβώσετε τί ακριβώς την προκαλεί, μπορείτε άμεσα να ξεκινήσετε να τη διαχειρίζεστε. Έξι πιθανά αίτια είναι τα εξής:
1. Άγχος
Το χρόνιο άγχος και το στρες μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή σας πίεση, να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα και να πυροδοτήσει μια σειρά ορμονικών αλλαγών που μπορεί να σας προκαλέσει κατάθλιψη, σύμφωνα με μια έρευνα του 2017. Μπορεί, επίσης, να είναι υπαίτιο για πνευματική κόπωση. Όταν το μυαλό σας είναι εξαντλημένο, είναι πιο δύσκολο να σκεφτεί, να εστιάσει και να βγάλει νόημα από τα ερεθίσματα που λαμβάνει.
2. Έλλειψη ύπνου
Ο κακής ποιότητας ύπνος μπορεί να επηρεάσει το πόσο καλά λειτουργεί ο εγκέφαλός μας, σύμφωνα με μελέτες που έγιναν το 2021. Το ιδανικό είναι 8-9 ώρες ύπνου κάθε νύχτα. Το να κοιμόμαστε πολύ λίγο μπορεί να οδηγήσει σε θολωμένες σκέψεις και αδυναμία συγκέντρωσης.
3. Ορμονικές αλλαγές
Έρευνες από το 2018 δείχνουν ότι οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να συνδέονται με πνευματική κόπωση και θολούρα στο μυαλό. Για παράδειγμα, τα επίπεδα προγεστερόνης και των οιστρογόνων αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αυτή η μεταβολή μπορεί να έχει αντίκτυπο στην μνήμη και να προκαλέσει προσωρινή γνωστική αδυναμία. Παρομοίως, η πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης έχει συνδεθεί με έλλειψη συγκέντρωσης, θολούρα στο μυαλό και μια τάση να ξεχνάμε περισσότερο από ότι πριν.


4. Διατροφή
Η διατροφή μας παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση πνευματικής κόπωσης ή θολούρας στο μυαλό. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2021, η έλλειψη βιταμίνης Β12, η οποία υποστηρίζει την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου, μπορεί να επηρεάσει την γνωστική του λειτουργία και να προκαλέσει συμπτώματα πνευματικής εξάντλησης.
Εάν έχετε αλλεργία ή δυσανεξία σε κάποιο τρόφιμο, μπορεί να παρατηρήσετε θολούρα στο μυαλό μετά την κατανάλωση της τροφής που σας προκαλεί την αλλεργία ή τη δυσανεξία, όπως η ασπαρτάμη, οι ξηροί καρποί ή τα γαλακτοκομικά. Βγάζοντας αυτές τις τροφές από τη διατροφή σας μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα θολούρας στο μυαλό και της πνευματικής κόπωσης.
5. Φαρμακευτική αγωγή
Εάν παρατηρήσετε ότι νιώθετε μια θολούρα στο μυαλό μετά τη λήψη κάποιων φαρμάκων που σας έχουν συνταγογραφηθεί, καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον γιατρό σας. Η πνευματική κόπωση και η μη διαύγεια του νου είναι συχνά παρενέργεια συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως τα υπνωτικά χάπια και κάποια παυσίπονα.
Χαμηλώνοντας τη δοσολογία ή αλλάζοντας την αγωγή, πολύ συχνά εξαλείφει τα συμπτώματα της έλλειψης διαύγειας. Σε αυτό το σημείο, να σημειωθεί ότι η χημειοθεραπεία μπορεί, επίσης, να προκαλέσει θολούρα στο μυαλό.
6. Ιατρικές Παθήσεις
Ιατρικές παθήσεις που συνδέονται με φλεγμονή, κόπωση, ή αλλαγές στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα κρύβονται συχνά πίσω από την πνευματική εξάντληση και τη μη διαύγεια του νου. Για παράδειγμα, η θολούρα στο μυαλό είναι ένα σύμπτωμα του Συνδρόμου Χρόνιας Κόπωσης, το οποίο χαρακτηρίζεται από παρατεταμένες περιόδους εξάντλησης, σύμφωνα με μια μελέτη του 2020.
Μια άλλη έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι με ινομυαλγία μπορεί να βιώσουν την λεγόμενη “ομίχλη του εγκεφάλου” σε καθημερινή βάση.
Άλλες παθήσεις που μπορεί να συνδέονται με το συγκεκριμένο σύμπτωμα είναι:
- Η αναιμία
- Η κατάθλιψη
- Ο διαβήτης
- Η ημικρανία
- Ο υποθυρεοειδισμός
- Αυτοάνοσες παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και η πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας.
- Η αφυδάτωση
- Οι ιογενείς λοιμώξεις


Θολούρα στο μυαλό: Πώς διαγιγνώσκεται
Μιλήστε με τον γιατρό σας αν έχετε έλλειψη διαύγειας που επιμένει και/ή χειροτερεύει. Δεν υπάρχει ακόμα ένα και μόνο τεστ που μπορεί να διαγνώσει την ομίχλη του εγκεφάλου, αφού, όπως έχουμε ήδη πει, η θολούρα στο μυαλό μπορεί να είναι απόρροια μιας υποβόσκουσας κατάστασης που θα πρέπει να εντοπιστεί και να θεραπευτεί/αντιμετωπιστεί.
Καλό θα ήταν να αναφέρετε όλα τα συμπτώματα που βιώνετε μαζί με την θολούρα στο μυαλό, αν υπάρχουν. Για παράδειγμα, κάποιος με υποθυρεοειδισμό, μπορεί να παρατηρεί ταυτόχρονα και απώλεια μαλλιών, ξηροδερμία, εύθραυστα νύχια ή απότομη αύξηση βάρους.
Με τις κατάλληλες εξετάσεις αίματος, ο γιατρός θα μπορέσει να διαπιστώσει πόσο καλά λειτουργεί το ήπαρ, οι νεφροί και ο θυροειδής, καθώς και αν ο οργανισμός αντιμετωπίζει κάποια φλεγμονή, μόλυνση, ή ανεπάρκεια σε κάποια βιταμίνη ή άλλα θρεπτικά στοιχεία.
Τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων, θα υποδείξουν στο γιατρό εάν είναι απαραίτητο να γίνουν και επιπλέον διαγνωστικά τεστ, όπως μαγνητική ή αξονική τομογραφία. Μπορεί, επίσης, να σας ζητηθεί να κάνετε τεστ για αλλεργίες ή υπνική άπνοια για να αποκλειστεί μια διαταραχή ύπνου, η οποία έχει συνδεθεί με χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης και την ομίχλη του εγκεφάλου.
Θολούρα στο Μυαλό: Αντιμετώπιση
Η θεραπεία της έλλειψης διαύγειας εξαρτάται από το τί την προκαλεί. Για παράδειγμα, αν έχετε αναιμία, λαμβάνοντας συμπληρώματα σιδήρου μπορεί να βελτιώσει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και να μειώσει τη θολούρα στο μυαλό.
Αν, πάλι, έχετε διαγνωστεί με κάποια αυτοάνοσο, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει κορτικοστεροειδή ή κάποια άλλη φαρμακευτική αγωγή για να μειώσει την φλεγμονή στον οργανισμό ή να καταστείλει το ανοσοποιητικό σύστημα, αν το κρίνει απαραίτητο.

Μερικές φορές, η λύση στο πρόβλημα έρχεται με απλές παρεμβάσεις, όπως διορθώνοντας μια ανεπάρκεια κάποιου ή κάποιων θρεπτικών συστατικών, αλλάζοντας την φαρμακευτική αγωγή, βελτιώνοντας την ποιότητα του ύπνου, αποφεύγοντας την πολύ καφεΐνη και το αλκοόλ και μειώνοντας τα επίπεδα στρες.
Επίσης, η συχνή άσκηση, η απασχόληση του μυαλού με σταυρόλεξα ή άλλες δραστηριότητες και η σωστή διατροφή, η οποία περιέχει φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνη και υγιή λιπαρά, μπορούν να συνδράμουν σημαντικά στην μείωση ή και την εξάλειψη της πνευματικής κόπωσης.
Θολούρα στο Μυαλό: Τελικές Σκέψεις
Το να μη μπορείς να σκεφτείς καθαρά είναι σίγουρα απογοητευτικό. Παρόλα αυτά, μπορείτε να ανακουφιστείτε από το σύμπτωμα, αν επιλέξετε να μη το αγνοήσετε. Περιμένοντας να περάσει από μόνο του, απλά θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, κάτι που μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ποιότητα της καθημερινής σας ζωής. Για αυτό, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί όσο πιο έγκαιρα γίνεται η υποβόσκουσα κατάσταση, έτσι ώστε να μπορείτε να απολαμβάνετε και πάλι πνευματική καθαρότητα το συντομότερο.